با قرارداشتن بخش قابل‌ملاحظه‌ای از کشور در ناحیه خشک و نیمه‌خشک و تغییرات اقلیمی که به خشکسالی‌های مکرر در اقصی نقاط کشور منجرشده است، چالش کم‌آبی به‌یکی از معضلات جدی در بخش کشاورزی بدل شده است. بخشی از راه‌حل در مواجهه با چنین پدیده‌ای روی‌آوردن به روش‌های نوین کشت محصولات کشاورزی از جمله کشت گلخانه‌ای به‌صورت هیدروپونیک می‌باشد که به‌دلیل کارآیی بالای مصرف آب می‌تواند قسمتی از مشکل را برطرف نماید. امروزه در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته آمریکای شمالی، اروپا، ژاپن و حتی برخی از کشورهای خاورمیانه، تعداد زیادی از محصولات صیفی‌جات نظیر گوجه‌فرنگی، خیار، انواع فلفل‌ها و کاهو و نیز گل‌های شاخه‌بریده در شرایط هیدروپونیک با کارآیی و کیفیت بالا تولید می‌شوند که علاوه بر صرفه‌جویی‌های قابل‌ملاحظه در مصرف آب، به‌دلیل جنبه‌های نسبتاً صنعتی آن در اشتغال‌زایی‌های مستقیم و غیرمستقیم نقش بسزایی ایفا می‌نمایند. کتاب حاضر ترجمه ویرایش سوم از سلسله کتاب‌های آقای دکتر جی. بنتون جونز در زمینه هیدروپونیک می‌باشد که مطالب جدید کتاب اخیر او (چاپ 2014) نیز به آن اضافه شده است. لذا این نوشتار را می‌توان مجموعه جامعی از تجربیات و آنچه وی در زمینه هیدروپونیک به‌رشته تحریر در آورده است، در نظر گرفت. وی مدرک کارشناسی را در علوم کشاورزی از دانشگاه ایلینویز و مدارک کارشناسی ارشد و دکتری خود را از دانشگاه پنسیلوانیا کسب نموده است. او مطالب فراگیر و گسترده‌ای در مورد مباحث هیدروپونیک از خود به‌جای گذاشته و بیشتر عمر حرفه‌ای خود را در پروژه‌های تحقیقاتی و تجاری هیدروپونیک صرف کرده است. دکتر جونز به‌عنوان چهره‌ای متخصص در فیزیولوژی و کاربرد روش‌های آنالیزی جهت ارزیابی وضعیت عناصر غذایی در بسترهای کشت و نیز گیاهان مطرح می‌باشد که این مباحث برای اطمینان از بهینه‌بودن مقدار عناصر غذایی برای تولید محصولات غذایی در خاک و کشت‌های بدون خاک از اهمیت زیادی برخوردار است. وی در مقاطع مختلف در چندین آزمایشگاه آنالیز خاک و گیاه دانشگاهی و تجاری به‌عنوان مدیر مسئول تصدی داشته و هم‌اکنون نیز در دو آزمایشگاه و گلخانه‌های متعدد هیدروپونیک به‌کار مشاوره مشغول می‌باشد. وی بارها از گلخانه‌های متعدد کشورهای مختلف از جمله آمریکا، کانادا، اروپا و خاورمیانه و حتی ایران بازدید داشته و با نقاط قوت و ضعف کشت هیدروپونیک در اقصی نقاط دنیا کاملاً آشنایی دارد. با این اوصاف، کتاب حاضر را می‌توان نتیجه تجربیات علمی و مشاهدات میدانی گردآوری‌شده و ملموس نویسنده در نظر گرفت. در این کتاب علاوه بر بیان مبانی اصلی هیدروپونیک، به‌صورت عمیق به تغذیه گیاهی و نقش و کارکرد عناصر غذایی با ارائه فرمولاسیون محلول‌های غذایی برای محصولات مختلف در سیستم‌های متفاوت هیدروپونیک پرداخته شده است که در نوع خود کم‌نظیر است. به‌علاوه، در زمینه انواع بسترهای کشت، هیدروپونیک ارگانیک، اثرات متقابل روش‌های هیدروپونیک و محلول‌های غذایی و همچنین معایب و مزایای هر یک از شیوه‌ها به‌دقت بحث شده است. ارائه جدول‌های مرجع برای بررسی کیفیت آب و محدوده مجاز عناصر غذایی و سایر شاخص‌های مرتبط و همچنین ارائه پیوست‌های متعدد برای انجام محاسبات و تبدیل واحدهای اندازه‌گیری از مزایای دیگر این کتاب می‌باشد. فهرستی از نکات کلیدی و ملاحظات مهم هیدروپونیک در انتهای کتاب به‌طور خلاصه ارائه شده است که برای موفقیت در این نوع کشت بسیار مهم می‌باشد. تولیدکنندگان تجاری محصولات هیدروپونیک، محققان، دانشجویان علاقه‌مند به انجام آزمایشات هیدروپونیک برای مطالعات فیزیولوژیکی و سایر افراد علاقه‌مند کتاب حاضر را به‌عنوان مرجع بسیار راهگشا و مفید خواهند یافت.

مقدمه/15

نحوه رشد گیاهان/27

خاک و هیدروپونیک/33

نقش و کارکردهای ریشه گیاه/37

عناصر ضروری/49

عناصر مفید/83

محلول غذایی/91

سیستم های هیدروپونیک/139

سیستم های کشت هیدروپونیک/145

کشت بدون خاک با بستر کشت آلی/173

تولید محصول به روش هیدروپونیک/187

گلخانه هیدروپونیک/283

روش های تشخیص آزمایشگاهی/321

کنترل آفات/337

نقش آموزش در هیدروپونیک/345

تعاریف/355